Die verkiesing is uiteindelik ver­by. Mnr Ra­ma­phosa het sy man­daat gekry om sy hervor­mings deur te voer. Na al die kritiek op die vo­rige ANC-regering is dit geen ge­ringe prestasie nie en moet ons hom ge­lukwens. Suid-Afrika moet nou terugkeer na normaal. Hopelik kan al die pro­teste, stofopskoppery, dreigemente en politieke maneuvers nou einde kry. Hopelik kan ons nou beter regering begin sien, sonder korrupsie, magsmisbruik en swak diens­lewering. Hopelik kan die polariserende verdagmakery in aanloop tot die verkiesing nou plek maak vir ’n gees van versoening en re­spek vir mekaar. Hopelik kan die reg sy gang gaan en skelm mense aan die pen laat ry. Liewe aarde, ons het nou ’n slag orde en vooruitgang nodig! Ons Grond­wet is immers steeds goed. Die meerderheid inwoners is ook steeds goeie mense. Dit lyk egter of ons almal nou intensioneel sal moet begin werk aan ’n nuwe identitiet. Identiteitspo­li­tiek is immers op almal se lippe.

Na die val van die Berlynse muur en die einde van die Koue Oorlog het prof Fran­cis Fukuyama in sy boek, The end of history and the last man, voorspel dat die hele wêreld gedemokratiseer gaan word en totaal sal oorneig na be­de­lings waarin die regte en vryhede van individue voorrang geniet. In daardie tyd hét die aantal demokratiese lande toe inderdaad vermeerder van ongeveer 35 na ver oor die honderd. Die beste voorbeeld hiervan was SA self. Ons Grond­wet skep ’n klas­sieke liberale de­mo­krasie waarin die regte en vryhede van mense ongelooflike waarde het. In sy nuwe boek oor identiteitspolitiek, Iden­tity – Contemporary identity politics and the struggle for recognition, sê prof Fukuyama egter daar het oor die laaste jare ’n besliste wending gekom, met ’n nuwe fokus op identiteit. Hy sê huidige identiteitspolitiek het onder meer te make met die strewe na gelyke erkenning van groepe wat deur hulle gemeenskappe na die kantlyn geskuif is. Die Britte het gevoel dat hulle hulle identiteit binne die Europese Unie verloor het. Donald Trump het die Amerikaners oortuig dat hulle almal help, behalwe hulleself. Hulle gaan ’n slag na hulleself kyk. Ons sien dit in land na land – hoe etniese minderheidspartye skielik nuwe steun kry. Ons sien dit in die wyse waarop mense in die Weste wat oorspronklik uit Moslemlande af­kom­stig was, hulle wend tot die iden­titeit van Islam, nie soseer oor die geloof in Allah nie, maar oor die tuiste van sekerheid wat dit bied.

Die liberale wêreld met al sy regte en vryhede voel na alles vir mense net te onveilig. Hulle moet self net te veel keuses maak. Hulle het net te veel opsies. Daar’s net te min grense. Hulle raak net te onseker. Hulle moet net te veel dink, te veel perspektiewe weeg, te veel slotsomme maak. As hulle aan ’n sterk identiteitsgewende groep behoort, kan hulle die breë besluitneming van die groep volg en vrede vind in die baie ander wat net soos hulle is.

[aesop_character img=”https://kerkbode.christians.co.za/wp-content/uploads/sites/2/2019/05/nelis1.jpg” caption=”Ds Nelis Janse van Rensburg” align=”right” width=”250px” force_circle=”off” revealfx=”off”]

Persoonlik dink ek Google en die nuwe mediawêreld het baie daarmee te doen. Die impak van goed wat elders in die wêreld gebeur – buite my dorp of stad en buite my eie kultuurgroep en bui­te my eie kerk, het mettertyd al gro­ter geword. Ons is almal elke dag daar­aan blootgestel in ons huis – aan ander tale en waardes en oortuigings en ma­nie­re van doen en glo. Die veeltal van invloede en vryhede het oorweldigend geraak – mense soek weer na eie iden­ti­teit. In vele opsigte is dit natuurlik ge­vaarlik – want die beweging van eie iden­­titeit na meerderwaardigheid en magspolitiek was nog altyd in die ge­skie­denis ’n kort tree.

Dit is Paastyd. In die verhaal van die Emmausgangers praat Jesus met die man­ne oor die gebeure van die naweek. Dit is toe Hy hulle laat ontdek dat hulle steeds deel is van God se groot verhaal, van Moses af met die mensdom, en toe hulle snap dat lyding op heerlikheid kan uitloop, toe hulle iets daarvan hulle eie maak – toe klop hulle hart warm.

Die vraag is of die kerk op ’n ander manier as magsvertoon en afsondering van ander ’n identiteit kan hê wat men­se se hart laat warm klop … omdat ons be­sef dat ons deel is van God se groot verhaal en dat lyding gevolg kan word deur heerlikheid. Dalk is ons hart koud omdat ons God se groot storielyn verloor het en nie meer kan sien hoe ons klein stories daar inpas nie? Dalk het ons vergeet op die pad na heerlikheid is daar pyn en ontwrigting en dat pyn en ontwrigting nie die einde van die pad beteken nie, maar juis die toekoms oopbreek. Het ons ’n alternatiewe iden­titeit vir magsvertoon, ge­weld en manipulasie? Glo ons regtig dat ’n iden­titeit van nederigheid en ­diensbaarheid ons hart weer kan laat warm klop? Is dit nie die bydrae van die kerk tot ons land dat dit ’n tuiste kan word vir vredeliewende, dienende men­se wat oop is vir almal, genoeg genade het vir ryk en arm, sterk en swak, swart en wit nie? Is dit nie waarvoor ons moet lewe en ster­we nie, dat ons binne die groot verhaal van die opstanding energie vind en nie in getalle, kragdadigheid, afskeiding, hoog­moed en meer­der­waar­dig­heid nie?

Is dit nie wat ons moet aanbied as Suid-Afrika nou vra na ’n nuwe iden­ti­teit wat sal rus en vrede gee nie.

▶ Ds Nelis Janse van Rensburg is voorsitter van die Algemene Sinodale Moderamen.